عادت بد دهانی در کودکان و مکیدن انگشت

.:: عادت بد دهانی در کودکان و مکیدن انگشت شست ! ::.  

 

شایع ‌ترین عادت بد دهانی در کودکان مکیدن انگشت شست است که در برخی از جوامع ۷۵‬ تــا ‪۹۵‬درصد گزارش شده است.

البته مکیدن انگشت شست تا سن۲‬ سالگی جای هیچگونه نگرانی ندارد، بلکه برای حیات نوزاد امری طبیعی، غریزی، ضروری و اجتناب ناپذیر است.

درباره علل و عوامل و عوارض مکیدن انگشت و نحوه درمان این عادل بد دهانی خبرنگار گروه علمی با دکتر غلامحسین رمضانی متخصص دندانپزشکی کودکان و نوجوانان گفت و گویی انجام داده است که برای پدران و مادران خواندنی است.

مکیدن انگشت‌ها و شست، پستانک، جویدن لب‌ها و ناخن و تانگ تراست یا به عبارتی باقی ماندن بلع نوزادی در سنین بالاتر و دندان قروچه از عادت‌های بد دهانی است.:: علل و عوامل مکیدن انگشت :تحقیقات نشان داده است غریزه مکیدن که برای حیات نوزاد ضروری است و مکیدن انگشت در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند کمتر است در نتیجه زندگی در دنیای صنعتی امروز که در آن نوزادان کمتر از شیر مادر بهره می‌برند، یکی از دلایل مهم مکیدن انگشت است.

این متخصص دندانپزشکی کودکان می‌گوید: دلبستگی به مکیدن در نوزادان برای تکامل سیستم عصبی مرکزی لازم است و این مکیدن شست می‌تواند به نوزادان کمک کند که با دنیای جدید خود هماهنگ شوند.

وی افزود: لذا مکیدن در کودکان امری ضروری، غریزی و بعضا اکتسابی است اما اگر بعد از سن ۵‬ سالگی ادامه یابد می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد و برای درمان آن اقدام شود.:: چرا مکیدن در کودکان آغاز می‌شود؟دکتر رمضانی می‌گوید: سازوکاری در سلول‌های عصبی مغز وجود دارد که وقتی این سلولها تحریک می‌شوند یا در معرض عوامل اضطرابی قرار می‌گیرند، مکیدن انگشتان به طور طبیعی اتفاق می‌افتد.

وی افزود: از طرفی سلول‌های مغز توانایی یکسری ترشحات مثل "آنکفالین" و "اندورفین" را دارند که با ترشح این مواد انتقال عصبی کاهش یافته و موجب آرامش و حس خوشحالی در کودکان می‌شود.

این متخصص دندانپزشکی کودکان خاطرنشان کرد که یکی از عواملی که موجب ترشح این دو مواد در سلول‌های مغز می‌شود مکیدن انگشت است.

وی افزود: خوردن غذاهای لذیذ مثل شیر مادر و حرکات ورزشی در کودکان بزرگتر مثل آهسته دویدن و سایر فعالیت‌های لذت‌بخش نیز از جمله مواردی است که موجب ترشح این دو مواد می‌شود لذا کودکانی که به موقع با شیر مادر تغذیه شوند و حرکات یاد شده را انجام دهند به مکیدن انگشت روی نمی‌آورند.:: علائم و عوارض مکیدن انگشت :یکی از ناهنجاری‌های دندانی که با مکیدن انگشت ایجاد می‌شود باز ماندن دهان و فاصله افتادن میان فک بالا و پایین، بیرون زدن فک بالا و باقی ماندن بلع نوزادی در افراد است.

از دیگر عوارض این عادت بد دهانی اختلالات گفتاری مثل لکنت زبان است به طوری که فرد در بزرگسالی نمی‌تواند بعضی از حروف مثل اس و ش و ال ‌و چ را تلفظ کند.

دکتر رمضانی می‌گوید ایجاد عادت‌های ثانویه مثل تاباندن موی سر و کندن موی صورت و جویدن لب از جمله این عوارض است.

پینه بستن و منحرف شدن انگشتان از دیگر عوارض مکیدن انگشت است.:: عادت مکیدن انگشت در کودکان را چگونه درمان کنیم؟دکتر رمضانی معاون آموزشی دندانپزشکی دانشگاه آزاد در پاسخ به این سووال می‌گوید: همانطور که گفته شد مکیدن انگشت در کودکان کمتر از پنج سال و به خصوص در دو سال اول زندگی، جای نگرانی ندارد.

وی می‌گوید: اولین گام برای درمان این عادت دهانی درک تکامل احساسی کودک است و مادران باید بدانند که این عادت امری طبیعی است که برای شاداب و سالم بودن کودک ضروری است.

پس از این درک، ایجاد محیطی طبیعی، امن و آرام برای کودک و داشتن برنامه غذایی صحیح مهمترین عاملی است که موجب ترک این عادت می‌شود.

این متخصص دندانپزشکی کودکان می‌گوید: سن جادویی برای درمان این عادت در کودکان سن ‪ ۵‬ سالگی است زیرا در این سن کودک می‌تواند درک کافی از محیط داشته باشد و مشکلات آتی این عادت را بفهمد.

وی می‌گوید درمان مداخله‌ای زمانی همراه با موفقیت است و توصیه می‌شود که کودک خود بخواهد این عادت را ترک کند و در صورت تحمیل جواب نمی‌دهد و نقش والدین در این زمینه بسیار مهم است.:: سه راه متفاوت برای درمان مکیدن انگشت:

‪ - ۱‬ درمان یادآوریدراین روش یک باند و یا نوار ضد آب روی انگشت جهت یادآوری گذاشته می‌شود که تا ترک عادت این باند و نوار روی انگشت باید باقی بماند. ریختن فلفل و انجام کارهای تنبیهی در این روش از درمان نتیجه بخش نیست.‪ - ۲‬ سیستم پاداشدر این روش بین کودک و والدین و دندانپزشک قراردادی بسته می‌شود که طبق آن کودک اگر زمان مکیدن انگشت را کاهش دهد، جایزه می‌گیرد و این پاداش به تدریج افزایش می‌یابد تا زمانی که عادت ترک بشود.‪ - ۳‬ بهره‌گیری از دستگاه‌های ارتودنسیدر این روش دستگاه‌های مخصوص ارتودونسی توسط دندانپزشک روی دندان نصب می‌شود که هم بلع نوزادی را تصحیح می‌کند و هم از مکیدن انگشت جلوگیری می‌کند.